Automatyka
Jakie są najważniejsze parametry członów dynamicznych?
Najważniejszymi parametrami czÅ‚onów dynamiczÂnych sÄ… współczynniki wzmocnienia, staÅ‚e czasowe oraz — dla czÅ‚onów oscylacyjnych — czÄ™stotliÂwoÅ›ci wÅ‚asne i współczynniki tÅ‚umienia. WspółÂczynnikiem wzmocnienia (statycznego) ko nazywa siÄ™ granicÄ™, do której dąży transmitancja przy s —> 0, co odpowiada wzmocnieniu w stanie ustalonym. W przypadku gdy rozpatruje siÄ™ czÅ‚on caÅ‚kujÄ…cy lub ukÅ‚ad zawierajÄ…cy caÅ‚kowanie, nie można tak okreÂÅ›lić wzmocnienia, ponieważ wtedy \G(s)\—* oo przy s—>0. W takim przypadku okreÅ›la siÄ™ tzw. współÂczynnik wzmocnienia prÄ™dkoÅ›ciowego k, jako gra- nicÄ™ sG(s) przy s—>0, co odpowiada stosunkowi prÄ™dkoÅ›ci zmian sygnaÅ‚u wyjÅ›ciowego w stanie ustalonym do wartoÅ›ci sygnaÅ‚u wejÅ›ciowego, która w tym przypadku jest staÅ‚a; A:, ma wymiar odwrotÂnoÅ›ci czasu. Stałą czasowÄ… nazywa siÄ™ współczynÂnik 7"(o wymiarze czasu), pojawiajÄ…cy siÄ™ w elemenÂtarnym czÅ‚onie inercyjnym pierwszego rzÄ™du o transmitancji Jak widać, równaniem charakterystycznym tego czÅ‚onu jest s + 1/7=0, a wiÄ™c wartość wÅ‚asna So — — 1/7. Ogólnie, staÅ‚e czasowe można utożsaÂmiać z odwrotnoÅ›ciami wartoÅ›ci wÅ‚asnych rzeczyÂwistych. StaÅ‚e czasowe okreÅ›lajÄ… szybkość możliÂwych zmian przebiegów rozwiÄ…zaÅ„, ponieważ okreÂÅ›lajÄ… one skÅ‚adniki typu &o> = t~UT, a wiÄ™c staÅ‚a T okreÅ›la przedziaÅ‚ czasu, po którym przebieg zmieni swojÄ… wartość e-krotnie (rys. 2.53A). W przypadku ukÅ‚adu wyższego rzÄ™du, majÄ…cego kilka staÅ‚ych czasowych, zwiÄ…zek staÅ‚ych czasowych z postaciÄ… przebiegu jest bardziej skomplikowany. Współczynniki wzmocnienia oraz staÅ‚e czasowe można jednoznacznie okreÅ›lić' z charakterystyk amplitudowych (logarytmicznych), co pokazano na rys. 2.53B. Elementarny czÅ‚on oscylacyjny o transmitancji ma parÄ™ wartoÅ›ci wÅ‚asnych *u = -w„(C±VC2-l) WÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci istotnie oscylacyjne (a wiÄ™c wartoÅ›ci wÅ‚asne zespolone) wystÄ™pujÄ… przy {? < 1. WspółÂczynnik Cjest to współczynnik tÅ‚umienia wzglÄ™dneÂgo, co, jest pulsacjÄ… drgaÅ„ wÅ‚asnych nietÅ‚umionych (tzn. przy £ = 0). Ponadto okreÅ›la siÄ™ tÅ‚umienie bezwzglÄ™dne a = Re S\j = — co„C (jest to staÅ‚a czaÂsowa obwiedni przebiegu oscylacyjnego) oraz pul- sacjÄ™ rezonansowÄ… cor = Im S\2 = con yj 1 — C2 . Przy C = 0 obowiÄ…zuje równość CO, = co„. Przy £ > 0 otrzymuje siÄ™ drgania tÅ‚umione do zera (rys. 2.53C), przy C < 0 — drgania narastajÄ…ce. Opis analityczny rozwiÄ…zania swobodnego ma postać e-'0^ costonyJ 1 -C2 /. Na rysunku 2.53D pokaÂzano rodzinÄ™ charakterystyk czÄ™stotliwoÅ›ciowych amplitudowych przy różnych wartoÅ›ciach £.“Jak jest zbudowana cyfrowa maszyna matematyczna i czym różni siÄ™ od maszyny analogoÂwej?
Maszyna cyfrowa jest urzÄ…dzeniem obliczeniowym operujÄ…cym liczbami (wynika to zresztÄ… z samej nazwy). Umożliwia ona wykonywanie czterech podstawowych dziaÅ‚aÅ„ arytmetycznych. Struktura maszyny jest przystosowana do wykonywanych zadaÅ„ — maszyna skÅ‚ada siÄ™ z arytmometru wykoÂnujÄ…cego dziaÅ‚ania arytmetyczne, pamiÄ™ci zawiera- jÄ…cej odpowiedni zasób danych liczbowych oraz program dziaÅ‚ania maszyny, ukÅ‚adu sterowania, organizujÄ…cego współpracÄ™ miÄ™dzy poszczególnymi elementami maszyny, oraz urzÄ…dzeÅ„ wejÅ›cia i wyjÅ›Âcia umożliwiajÄ…cych wprowadzenie danych i odczyt wyników. Poszczególne operacje maszyny cyfrowej sÄ… wykonywane kolejno na podÂstawie programu zapisanego w pamiÄ™ci. PodstawowÄ… różnicÄ… miÄ™dzy obydwoma typami maszyn jest to, że maszyna analogowa wykonuje dziaÅ‚ania na funkcjach czasu (sygnaÅ‚ach), natomiast maszyna cyfrowa na liczbach. Druga różnica wynika ze sposobu dziaÅ‚ania maszyn oraz programowania. W maszynie analogowej wszystkie operacje sÄ… wykonywane jednoczeÅ›nie. Jeżeli program zawiera np. kilka operacji dodawaÂnia, to każda z nich jest wykonywana za pomocÄ… innego ukÅ‚adu operacyjnego, a wiÄ™c obliczenia sÄ… wykonywane równolegle. W maszynie cyfrowej jest tylko jeden arytmometr, jeżeli jest kilka operacji dodawania, sÄ… one wykonywane kolejno, jedna za drugÄ…, a wiÄ™c obliczenia w maszynie cyfrowej sÄ… wykonywane szeregowo. Fakt ten wyjaÅ›nia, dlaÂczego maszyny analogowe sÄ… znacznie szybsze niż maszyny cyfrowe. ”