Automatyka
Jaki jest najprostszy ukÅ‚ad regulacji autoÂmatycznej?
Najprostszy ukÅ‚ad regulacji, którego celem jest utrzymywanie wartoÅ›ci zadanej wielkoÅ›ci reguloÂwanej, pokazano na rys. 1.5. SygnaÅ‚ reprezentujÄ…cy wartość zadanÄ… y0 jest dany z zewnÄ…trz. PorównujÄ…c wartość zadanÄ… z aktualnÄ… wartoÅ›ciÄ… sygnaÅ‚u reguÂlowanego, czyli dokonujÄ…c odejmowania (na rysunku zaznaczono to symbolicznie za pomocÄ… kółka ze strzaÅ‚kami odpowiednich sygnałów i zna- kami), otrzymuje siÄ™ tzw. uchyb regulacji e = yo-y. JeÅ›li teraz uzależnimy sterowanie obiektu u od uchybu e w taki sposób, że w przypadku uchybu dodatniego, tzn. e > o, czyli yo> y, wywoÅ‚amy sterowanie zwiÄ™kszajÄ…ce y, zaÅ› w przypadku przeÂciwnym, gdy £ < 0 i >b < y, wywoÅ‚amy zmniejszanie y, to zawsze ukÅ‚ad bÄ™dzie miaÅ‚ tendencjÄ™ do zmniejÂszenia uchybu (możliwie do zera), czyli zbliżenia (możliwie zrównania) wartoÅ›ci y0 i y. W tym celu czasem wystarczy uzależnienie sygnaÅ‚u sterujÄ…cego u od sygnaÅ‚u e na zasadzie zwykÅ‚ego wzmocnieÂnia - tak jak zaznaczono na rysunku — jeÅ›li tylko dodatnie wartoÅ›ci u powodujÄ… zwiÄ™kszanie wartoÅ›ci y. StÄ…d wniosek, że najprostszym regulatorem jest odpowiednio dobrany wzmacniacz sygnaÅ‚u e.“Jak jest zbudowana cyfrowa maszyna matematyczna i czym różni siÄ™ od maszyny analogoÂwej?
Maszyna cyfrowa jest urzÄ…dzeniem obliczeniowym operujÄ…cym liczbami (wynika to zresztÄ… z samej nazwy). Umożliwia ona wykonywanie czterech podstawowych dziaÅ‚aÅ„ arytmetycznych. Struktura maszyny jest przystosowana do wykonywanych zadaÅ„ — maszyna skÅ‚ada siÄ™ z arytmometru wykoÂnujÄ…cego dziaÅ‚ania arytmetyczne, pamiÄ™ci zawiera- jÄ…cej odpowiedni zasób danych liczbowych oraz program dziaÅ‚ania maszyny, ukÅ‚adu sterowania, organizujÄ…cego współpracÄ™ miÄ™dzy poszczególnymi elementami maszyny, oraz urzÄ…dzeÅ„ wejÅ›cia i wyjÅ›Âcia umożliwiajÄ…cych wprowadzenie danych i odczyt wyników. Poszczególne operacje maszyny cyfrowej sÄ… wykonywane kolejno na podÂstawie programu zapisanego w pamiÄ™ci. PodstawowÄ… różnicÄ… miÄ™dzy obydwoma typami maszyn jest to, że maszyna analogowa wykonuje dziaÅ‚ania na funkcjach czasu (sygnaÅ‚ach), natomiast maszyna cyfrowa na liczbach. Druga różnica wynika ze sposobu dziaÅ‚ania maszyn oraz programowania. W maszynie analogowej wszystkie operacje sÄ… wykonywane jednoczeÅ›nie. Jeżeli program zawiera np. kilka operacji dodawaÂnia, to każda z nich jest wykonywana za pomocÄ… innego ukÅ‚adu operacyjnego, a wiÄ™c obliczenia sÄ… wykonywane równolegle. W maszynie cyfrowej jest tylko jeden arytmometr, jeżeli jest kilka operacji dodawania, sÄ… one wykonywane kolejno, jedna za drugÄ…, a wiÄ™c obliczenia w maszynie cyfrowej sÄ… wykonywane szeregowo. Fakt ten wyjaÅ›nia, dlaÂczego maszyny analogowe sÄ… znacznie szybsze niż maszyny cyfrowe. ”